Sangsiim üng ka sa nglungea ti hlü mtheh naak
\k Alapha
(Malam Pyen 1.8, 21.6, 22.13) \t Alapha hin Kärih-ea ah nih sa üng aksük ksüka sa nglunga thoon kti ni. Asuna thoon lü Booi Jeishüh phi Alapha-a ah ngshui hin abäng naküta sut ei naak ni ti hlüa kyak kti.
\k Amen
(Romah-e 1.25, 9.5; 1.Korine 14.16; 2.Korine 1.20) \t Amen ti hin Hepye läk ni. Ti hlü ta “Ahin kba kuunga thoon she”, “Ahin aksang ni” tia kyak kti. Mat mat noh tä sham lü ah nih-a pyen ksaak sun “Amen” tilü nih ää püia ngte naaka kyak kti.
\k An ne
(Mate 13.31-32, 17.20; Marküh 4.31-32; Lükah 13.19) \t Isare teng pea ah nih sho eia an ne hin nih nih-ea an ne üng am täng. Msi ui sun akkheei sa-a thoon kyo lü phi thing dung teh ti vai lok kti ni.
\k Ang'uui mkhih naak
(Lükah 1.9-11; Malam Pyen 8.3-4) \t Ahin ang'uui hin mkhih lü Pangsiim khah naak mjü mat ni. Ang'uui ti ta thinga ahnah, akpyü, apya üng ah nih piit pyaang u ni. Asun sun ang'uui shi naak xüi kooi üng mkhih lü Pangsiim ah nih khah naak u ni.
\k Apel
(Mate 23.35; Lükah 11.51; Hepye 11.4) \t Apel hin Atam jah Eva-a anghngih naak ah nih sa ngpyang ni. Ah nih sun ah be Khaain noh ah hnim-in.
\k Apyaham \t Apyaham hin Isare kkhyaang mjüea ngtüüi ngdoon naak ah nih pu she u ni. Ahlaan nu üng Pangsiim noh Apyaham sun ah ve naaka kkhyüh lü shot shak lü ah peet hlüa teng pe da ah seh shak. Kho kum kho vei sit ma lü pha vaai kti. Asuna teng pe sun asun k'um üng Khanaan teng pea ah nih shui u. Tuh hi ta Isare teng pea ngshui lok kti ni. Apyaham jah ah nghnu mi Sarah sun kho vei pa sa na käh khyüi sho lü vek kti xooi. Lüphi Pangsiim noh Apyaham üng kkhyü taam ah peet ta ah nih-a kkhyüh tui kyum lok ktie hin kkhyaang mjü kdäma thoon ulü Pangsiima ashü kyü kkhyaang mjüa thoon kkhaie ni tilü ah mtheh ni. Apyaham jah Sarah sun ah nih nu kpüi pa kshe kona Pangsiim noh mün sam kshe poh lü sa ngpyang ah jah peet ni. Asun sa ngpyang sun Isaka ah nih shui. Isak noh ta Esaau jah Jakop jah sa na-lok kti. Jakopa sa ngpyang xalei nghngih-a kkhyüh Isare mjü xalei nghngih tui kyum lobe tü ktie.
\k Aramik \t Aramik läk hin Hepye läk üng täng ei khyäü kti. Sangsiim kphyüma kha k'um üng sa ktheeme noh Aramik läk shum ei ktie. Sangsiim kphyüm akhäk phi Aramik läk üng ah nih yuk u ni.
\k Aron
(Lükah 1.5; Ngshäe 7.40; Hepye 5.4, 7.11) \t Aron hin Levih-a kkhyüh lü tui kyum lok kti. Ah nih hin aksük ksüka khotu ngsiima ah nih msoon ma ua kkhyaang ni. Asun sun üng Pangsiim noh ahina khotu ngsiima khuut poh kkhaie sun Arona tu sa koon shaang üng ka nah nih jah msoon yah vai u ni tilü ah jah mtheh. Aron hin Mosheia be bea phi thoon kti. Isare kkhyaange Ekip pea ah nih mshih mpya k'um u üng mpya-a kkhyüh ah nih lät naak vai Mosheia dä jah pä khong kti xooi.
\k Asang \t Asang ti hin shaang pä khong kkhaia ah nih jah msoona kkhyaange ni.
\k Atam
(Lükah 3.38; Romah-e 5.14; 1.Korine 15.22, 45) \t Atam hin Pangsiim noh aksüka ah mhnün msenga kkhyaanga thoon kti. Pangsiim noh mput kkhui lok mdek üng ah msom mdai ni. Atam jah ah nghnu mi Eva noh Pangsiima pyen käh ksang nah nih lü aksük dä däa mkhye poh ma kti kkhyaang xooi ni. Ah nih-a kkhyüh tui kyum lok kti abäng noh mkhye mshoh nih poh ei lä ktie ni.
\k Baan lam ktung \t Kkhyaang hnim kti, am ani üng kkhyaang mat mat te kpaai malü ah külak hut ei ktia kkhyaang sun baan lam ktunga kkhaana hneen ngbeh lü ah nih hnim yah vaia Romah-ea thuum vek kti. Thing puum nghngih üng baan lam ktung pyaang ma ulü ah nih hnim vaia kkhyaang sun ktung sun üng ah kut jah ah kho üng mthi üng ah nih hneen ngbeh u. Am ani üng yüi üng yai lü ah nih khoon ngbeh u. Kona baan lam ktung sun nglin ulü ah thih vei kuunga kkhyaang sun ah nih taak-in u ni. Asun kba ah thih hlaan su baan lam ktunga kkhaana mneh khaam ei yah kkhüt kti ni. Asun kba thih naak hin am shüüma ngke ei kshea thih naaka phi kyak kti ni.
\k Be khüt
(Lükah 1.72; Ngshäe 3.25; Kalatih-e 3.17) \t Be khüt ti hin kkhyaang nghngih xooia mlung ng'yäp naaka kyak kti. Kkhyaang nghngih xooi am ani üng kkhyaang pä nghngih sun vaang veeia ah nih mlung ng'yäp ma ulü ah nih püi üng i poh peet yah vai tia kkhyü ah nih taam ei sun pyen ni. Pangsiim noh phi kkhyaange üng be khüt jah poh püi kti. Asun kba ah jah poh püi sun üng Pangsiim noh ah nih hin kkhyaang nghngi siimea Pa jah Booi Pa-a thoon lü jah bük teng kkhai, jah shung khaam kkhaia kkhyaange üng kkhyü taam kti. Kkhyaang sae noh phi Pangsiima ti pyen sun ksang hnak nalü läk lam yah vaia jah ng'aan ei shak be kti.
\k Be khüt teta
(Hepye 9.4; Malam Pyen 11.19) \t Be khüt teta sun thing üng pyaang ma lü thing sun xüi üng ah nih hloop be tü ni. Teta-a k'uma Pangsiim noh thuum xa ah jah yuk naak lung pelep nghngih vek kti. Asun kona akse ngsiim ngsaih kti külak phi veham ktie. Asun hin Pangsiim jah Isare kkhyaange noh be khüt ah nih poh-a ngshing ngte naaka kyak kti.
\k Ben Jaming
(Ngshäe 13.21; Romah-e 11.1; Philipih-e 3.5) \t Ben Jaming hin Jakopa sa ngpyang xalei nghngih üng akshui sa boka thoon kti. Ah nih-a kkhyüh Ben Jaming mjü tui kyum lok ktie.
\k Bese Bu kho yaai \t Isare kkhyaange noh Shatan yaai pa sun Bese Bu kho yaaia phi ah nih shui u ni. Isare teng pea peia vek kti kkhyaang mjü kse-ea ah nih hjok khah kho yaai akdäm boka ngming sun Baal Sebuba ah nih shui u. Ahina ngminga kkhyüh Isare kkhyaange noh Shatan yaai pa sun Bese Bua ah nih shui lo ua kyak kti.
\k Davit \t Davit hin Isare kkhyaangea akdäm bok shang phuhlanga thoon kti. Ah nih pa u Jeishea ah sa ngpyange üng akdiik bok akshui sa-a thoon khoi kti. Shang phuhlanga am athoon ham üng ah nih pa-a toe jah shääm kti. Davit noh Pangsiim kphya nakhüt lü Shalaan Ng'äia ngshui kti mküüi mtou naak ng'äi kho hah pa yuk kti. Booi Jeishüh phi Davita tui kyum naak shoon kbang mjü mjoong üng hmi lok kti ni. Pangsiim noh ah tüih lo hlü jah kuum kyan kkhai Khrito hin shang phuhlang Davita kkhyüh tui kyum lok kkhai ni tilü malam pyen ahlaan nua kkhyüh vek kti.
\k Ei jeih \t Jüdah-e noh akhäka ksüün üng ei ah nih jeih ua thuum seen vek kti. I vai ei ah nih jeih ni ti ta Pangsiim noh jah mhlim ei lü ah hlü ei vaia phäh ni, ah nih vuuk bea ngte naak jah Pangsiima ma-a ah nih mlung ah nih mhneem naaka ei ah nih jeih ua kyak kti ni.
\k Ekip
(Ngshäe 7.34-38) \t Ekip teng pe hin Isare teng pe üng säh ktia teng pe ni. Hnün lup bük ua. Ahlaana Isare kkhyaange Ekip pea kho kum kphya kphyü mshih mpya-a thoon khoi ktie.
\k Emanui Lah \t Ahin hin Hepye läk ni. Ti hlü ta Pangsiim nih hlonga vek kti ti ni. Booi Jeishüh Khrito phi Emanui Lah-a ngshui kti. I lü ni ti ta ah nih-a hmi lo hin Pangsiim kkhyaangea hlonga vek kti ti sun aksanga ngshing ngte naaka kyak kti.
\k Esaau
(Romah-e 9.13; Hepye 11.20, 12.16-17) \t Esaau hin Isaka sa Jakopa ngphi lo püia kkhyaang ni. Esaau aksüka hmi lo ma kyo lüphi Pangsiima mlung hlüa käh thoon lolü Pangsiim noh ah nih-a kkhyaanga tui kyum naak lo vai Jakop sun axü ksea kyak kti ni.
\k Eva
(2.Korine 11.3; 1.Timotih 2.13) \t Eva hin Atama nghnu mi ni. Pangsiim noh kkhyaang sa ah jah mhnün mseng lo üng aksüka Atam ah mhnün mseng ma ni. Atama ah mhnaak yuh lou ma lü Eva ah mhnün be tü ni. Eva noh kphyu kphyaaia thoon kti Shatan yaai pa-a hlo hleep sun ksang nalü Pangsiim noh am ah jah ei shak thing ktheih sun ei lü Atam üng phi asuna ktheih sun ah mbei ni. Asun kba ah nih nih noh Pangsiima mkhyah sun kpet mjak lok kti xooi. Asuna kkhyüh lü kkhyaang sa naküt noh mkhye mshoh anghläia nih poh ei lä ktie.
\k Halelüjah
(Malam Pyen 19.1-6) \t Isare kkhyaange noh Pangsiim ah nih mküüi mtou hlü u üng “Halelüjah” tilü ngpyaang ktie. Halelüjah ti hlü ta Pangsiim mküüi mtou ni tia kyak kti.
\k Hei Shajah
(Mate 3.3; Ngshäe 8.30; Romah-e 9.27-29) \t Hei Shajah hin Pangsiima shahma ngsiim ashü kyüa thoon kti ni. Ahlaan nu üng Booi Jeishüh am ah hmi lo ham üng Booi Jeishüh ah hmi lo üng i hok kba thoon ve yah kkhai ti naküt sun Pangsiim noh Hei Shajah shum ei lü ah kkhyaange üng jah kshing shak kti ni.
\k Hepye \t Hepye ti hin Jüdah kkhyaang ti hlü ni. Hepye kkhyaange hin Apyahama kkhyüh tui kyum lok ktie ni. Jüdah-ea ah nih ngthuh ngmin ei ah nih kkhyü sun Hepye läka ah nih shui u. Sangsiim Kphyüm sun aknung boka Hepye läk üng ah nih yuk u ni.
\k Herot \t Sangsiim kthaai üng shang phuhlang Herota ah nih shui kkhyaang kphyü vek ktie. 1.) Booi Jeishüh ah hmi loa ksüün üng ahina shang phuhlang Herot noh Jüdah hne up kti. Ah nih noh Booi Jeishüh hnashen kpook sa-a ah thoon ham üng hnim hlü lü Jeishüh käh hmuh yah lüta hnashen kpa mi sa kho hah pa jah hnim shak kti. 2.) Herot Anti Pa hin noh Booi Jeishüh noh kkhyaange jah msuuk mtheh lü mün sam kshe ah poh k'um üng Kalile hne up kti. Patiso Johaana lu jah khyüh shak ktia shang phuhlanga phi thoon kti ni. Booi Jeishüh ah nih kshü kset k'um u üng ahina Herota veeia phi Booi Jeishüh ah nih seh püi u ni. 3.) Ahin Herot Akyipa aksük noh aksük ksüka Booi Jeishüh jum ei lok ktie sun jah mkhuh mhlih lü Johaana be Jakop phi jah hnim shak kti ni. 4.) Ahin Herot Akyipa anghngih naak noh Polüh kshü kset lü Polüh sun Kesha shang phuhlanga veei Romah mlüh-a sit kkhaia mkhyah ktia shang phuhlanga thoon kti ni.
\k Hjaam pooi
(Johaan 7.2-52) \t Hjaam pooi ah nih poh ua phäh kho kum kphyü kip moa ah nih ngxo hü khoi u sun shüüm be ktie. Asun k'um sun üng hjaama k'uma ve yah ktie. Asuna thoon lü akum tä lü hjaam pha lü hjaama k'uma kho mhnüüp kkhyet velü pooi poh ktie.
\k Hjok khah im nu \t Hjok kah im nu hin mat däk velü Jeirüh Shalem mlüh-a vek kti. Aktung boka pooie ah nih poh-a mhnüüp sun üng Isare teng pe abäng üng ka kkhyaange hjok khah im nu su sit yah ktie. Pangsiim üng khoh peet vai jah khah naak kkhyüng shei üng khah kkhaia phi sit yah ktie ni. Hjok khah im nu sun akdäm nua lung üng sha ulü angtou ngtaai nua phi kyak kti. Hnün lup üng hjok khah im nu nah nih bük khoh ktie. Hjok khah im nu su Isare kkhyaang ksang ni lut lü ang'yah. Kona hjok khah im nua k'uma angsiim ngsaih naak boka khan vek kti. Asuna k'uma Pangsiima ngsiim ngsaih kti külake ah nih jah taak u ni. Asuna khan su kho tu ngsiim kdäm bok sun kho kum mat üng ahun thak ni ah luh khoh.
\k Hoshana \t Isare kkhyaange noh kkhyaang ngvaai mat mat ah nih dou daan hlü üng phi nishe, ah nih mküüi mkhyah mhlün mtaai hlü üng phi nishe “Hoshana” ti-ulü ngpyaang ktie ni. Hoshana ti hlü ta “Pangsiim noh ah nih ku ei she”, “Pangsiim noh do kya naak peshe” tia kyah kti ni.
\k Isak
(Ngshäe 7.8; Romah-e 9.7; Hepye 11.9) \t Isak hin Apyaham jah Sarah-a mat däk ah nih sa ngpyanga thoon kti. Isak ti hlü ta yaih yün naak ni.
\k Isare \t Isare ti hin Pangsiim noh Jakop sun ah ngming akthaaia ah shui bea ngming ni. Isare-ea kkhyüh tui kyum lok kti abänge sun Isare kkhyaange, Jüdah-e, Hepye mjüea ngshui ktie. Kona Isare kkhyaangea ah nih ve naaka tui khyong sun Isare teng pea ah nih shui u.
\k Jakop \t Jakop hin Isaka sa ngpyang nghngih üng ka mat ni. Pangsiim noh Jakop sun “Nang Isare ni” tilü ah ngming akthaai ah shui. Isare noh ta sa ngpyang xalei nghngih sa nalok kti. Asun sa ngpyang xalei nghngih-a kkhyüh lü Isare mjü xalei nghngih tui kyum lobe tü ktie
\k Jeireh Mih
(Mate 2.17, 16.14, 27.9) \t Jeireh Mih hin Pangsiima shahma ngsiima thoon kti. Pangsiim noh jah thoong khyah kkhai Khrito ah tüih lo vaia ksüün üng i a ngkho thoon velok kkhaie ati sun malam pyen ah napyen kti ni.
\k Jih shung müüp \t Ahlaan üng Isare kkhyaange moa ah nih ngxo k'um u üng Pangsiim noh Moshei üng jih shung müüp ah poh shak ni. Asuna jih shung müüp sun akdo kuunga jih ni, kkhyüng ksheiea vun jah ah nih mu üng ah nih piit pyaang u ni. Isare kkhyaange noh lam seh ah nih mhläi u üng ta jih shung müüp sun jah lou labe lü ah nih seh püi u ni. Ah nih ih om phung taai naak vaia ah nih pha naak su jah mshu msong lü ah nih shung be tü u ni. Jih shung müüpa k'uma be khüt teta ah nih taak u ni. Shang phuhlang Sholoh Mong noh hjok khah im nu ah shak vei säpa Isare kkhyaange noh ahina jih shung müüpa k'uma Pangsiim hjok khah ulü khah naak üng khah ktie.
\k Johaan \t Sangsiim Kthaai üng Johaan ngming nak kti akhäk vek kti. Aktung bok nghngih xooi ta 1.) Patiso Johaan ah nih ti Booi Jeishüh-a phäh lam pyaang kti shahma ngsiim ni. Ah nih hin shahma ngsiim Elijah üng täng kti ni. Kkhyaange sun jah msääi lü vuuk ve ulü Pangsiima veei ah nih nglat be vai ua jah msuuk mtheh kti. 2.) Ahin Johaan ta Sepetea sa, Jakopa na-a thoon kti. Jeishüh-a akläke xalei nghngih üng ngpüi kti. Ah nih noh Johaana Thang Kdo Kkhya ni, Johaana Sae ni, Malam Pyen sa up jah yuk kti.
\k Jonah
(Mate 12.39-41, 16.4; Lükah 11.29-32) \t Jonah hin ahlaan u üng Pangsiima shahma ngsiima thoon kti. Kho mhnüüp mat üng ta Pangsiim noh ah kkhyü kpyaü kkhaia Nineveh mlüh-a ah tüih. Lüphi Jonah noh Pangsiima mtheh sun käh ksang nalü mhlüüi kdäm nu üng kaai lü tui khyong kse da sit kti. Asun üng Pangsiim noh kho khi k'a kshe nu khi k'a shak lü mhlüüi kdäm nu sun tüi üng lut khyäü hnüh kti. Asuna mhlüüi üng ka kkhyaange sun noh Jonah-a phäh Pangsiim ah mlung shou kti tia ah nih kshing lo u. Asun üng Jonah sun mpang lai tui nua k'uma ah nih kpyaai-in u. Jonah sun nga nu noh mjo lü nga-a kkhon k'uma kho mhnüüp kthum vek kti. Kona nga nu noh Jonah sun kkong peia ah mshaak lobe ni. Asun üng ta Jonah noh Pangsiima mtheh sun ksang nalü Nineveh mlüh-a Pangsiima kkhyü sun jah mtheh hnüh kti.
\k Joshep \t Sangsiim kthaai üng Joshep kho hah nih jah hmuk kti. Asunea k'uma akhäka mong ta 1.) Jakopa sa ngpyang xalei nghngih üng ka Joshep. 2.) Booi Jeishüh sa nak kti Marih-a kpa mi Joshep. 3.) Booi Jeishüh-a na Joshep. 4.) Aramatih mlüh-a ka Joshep. Ah nih hin booi maanga thoon lü Jüdah-ea kong si üng phi ngpüi kti ni. Booi Jeishüh phi jum ei lü kkhyaang kdoa thoon kti ni.
\k Joshüh
(Ngshäe 7.45; Hepye 4.8) \t Moshei ah thih kona Joshüh hin Isare-ea khong manga thoon lok kti. Ah nih noh Isare kkhyaange sun Khanaan pea jah vaan püi kti. Asuna ksüün üng Khanaan pe su ngjung ktha mah lü ngkhääng ngpaang kti kkhyaang mjü kse amjü mjü vek ktie. Joshüh noh Isare-e sun jah pä khong lü asuna amjü kse-e sun jah ngshun püi lü ah jah nääng ni. Kona Joshüh noh Isare mjü xalei nghngih üng Khanaan pe sun jah bou thek lü ah jah yet ni. Asuna kyalü phi Levih mjüea ta Pangsiima khuut poh ulü khotu ngsiima khuut phi poh ktiea thoon lü kho mdek ng'yet ei naak üng am jah kpüi u.
\k Jüdah
(Hepye 7.14; Malam Pyen 5.5, 7.5) \t Ahin Jüdah hin Jakopa sa xalei nghngih üng ka mat ni. Ah nih-a kkhyüh Jüdah mjü tui kyum lok kti. Ah nih-a kkhyüh tui kyum lok ktie sun Jüdah hnea ah nih shuia tui khyonga vek ktie. Jeirüh Shalem mlüh phi ahin Jüdah hnea vek kti. Kona Jeishüh Khrito phi Jüdah mjü üng hmi lok kti. Asun kon be tüa hjou lolüta Isare mjü abänge sun Jüdah-e phi ah nih jah shui lo u ni.
\k Kärih \t Kärih teng pea hnün lup nih hmuh khoh kti. Kärih teng pea mlüh ktung ta Athen mlüh ni. Korin mlüh phi Kärih teng pea vek kti. Kärih kkhyaange ta aktheem angvaaie ni. Jeishüh Khrito kho mdeka ah ve k'um üng sa kkhyaih-e abäng noh Kärih läk pyen thei ktie. Sangsiim Kthaai phi aksüka ta Kärih läk, Kärih sa üng ah nih yuk ma u ni.
\k Kesha shang phuhlang \t Kesha ti hin akdäm bok shang phuhlang ti hlü ni. Kesha shang phuhlang noh Romah kkhyaange jah up kti. Romah ngtuk kpoh-e noh teng pe kho hah kuung jah nääng hü ulü ah nih jah nääng teng pe naküt sun Romah ngtuk kpoh-e ah nih jah taak hü u ni. Kesha shang phuhlang noh phi asuna teng pe abäng kuung sun jah up kti. Booi Jeishüh kho mdek kkhaana ave k'um üng phi Isare teng pe sun Romah-ea up naak k'uma vek ktie ni.
\k Khaain
(Hepye 11.4; 1.Johaan 3.12) \t Khaain hin Atam jah Eva ah nih sa ngpyang ksük ni. Pangsiim noh Khaaina na Apela khah naak sun dou daan lü ah nih-a khah naak sun not lüta Khaain noh ah na sun ah kkeei ei lo ni. Asun üng thüi shei lolü ah na Apel ta ah hnim-in lo ni.
\k Khah naak \t Sangsiim kphyüm üng Pangsiim noh ah nih-a kkhyaange noh i hok kba kkhyüng kshei üng khah yah kkhaie tia jah mtheh kti. To ni, me ni, she üng ni Pangsiim anakhah khoi ktie. Asun kba Pangsiim ah nih khah naaka kkhyüng kshei sun ah puum yo ngküüm ngkhook ngsiim ngtheeng lü akdo pilinga thoon yah kkhai. Khah naak mjü nghngih vek kti. Aksüka Pangsiim noh kkhyaanga mkhye ah jah mhlät vaia mkhye mhlät naak khah yah ktie. Kona Pangsiima do kya naak sun je ei hlüa athoon üng phi je ei khah naak khah yah ktie. Kkhyaange noh khah naak kkhyüng kshei sun ah nih pät noh am hnim yah u. Khah naak kkhyüng kshei sun lo püi ulü khotu ngsiime noh kkhyüng kshei sun ah nih jah hnim peet. Asun kkhyüng ksheia ah nih mti sha akhäk sun mei üng ah nih mkhih u. Khah naak lung päm sun aksüka ta lung üng poh ulü hnua ta ke üng ah nih pyaan be tü.
\k Khah naak lung päm \t Jüdah kkhyaange noh kkhyüng kshei hnim ulü Pangsiim khah ktie. Kkhyüng kshei sun üng khah naak lung päma kkhaana mtaih lü ah nih khah u ni. Jeirüh Shalem mlüh-a hjok khah im nu ah nih shak kona ta Pangsiim sun khah naak lung päm akse üng khah lü am ng'yah ti.
\k Khanaan
(Ngshäe 7.11, 13.19) \t Pangsiim noh Isare kkhyaange üng ah nih ka naak vai u ah jah peeta tui khyong sun Khanaan teng pea ngshui kti ni. Asuna Khanaan teng pe sun tuh hi ta Isare teng pea ah nih shui be tü u ni.
\k Kho yaai \t Sangsiim noh ah jah mtheh ta kho yaaie hin ahlaan üng kkhaan kho ngshäa thoon khoi ktie. Ah nih khong mang Shatan noh Pangsiim sun kpet mjak lolü Pangsiim noh Shatan jah ah nih-a akläk abäng sun kho mdeka ah jah kshät lo ni. Asun üng ta ah nih-ea mlung kko ngnei shak phi sha lü she xu lok kti. Tuh hi ta kho yaaie noh kkhyaang nghngi siim sun jah mkhuh mhlih kkhaia mtun ei kkhüt ktie. Kkhyaanga k'uma phi vaang lü um khoh ktie.
\k Khoon to \t Romah-e noh Isare teng pe ah nih up k'um u üng Isare kkhyaange noh Romah aso-yah üng khoon to pe yah ktie.
\k Khoon to k'hlook \t Khoon to hlook kti ta ah nih pät Isare kkhyaang mjü ni. Romah aso-yah-a phäh Isare kkhyaagea veei khoon to hlook yah ktie. Asun üng ta asun kba khoon to hlook ktie sun Isare kkhyaange noh am do ktia kkhyaangea ah nih jah ngngaih u. Kona phi aso-yah noh ah jah hloh shaka thea ah nih päta ka vai mah mah-a hlook kti phi vek ktie.
\k Khotu ngsiim \t Isare kkhyaang mjü abänga ksah-a kkhyüng kshei üng Pangsiim khah kkhaiea Pangsiim noh khotu ngsiime ah jah xü kse ni. Khotu ngsiim abänge hin Levih-a kkhyüh tui kyum lok ktie. Arona tu sa koon shaangea kyak kti. Khotu ngsiime üng aktung bok ta khotu ngsiim kdäm bok ni. Kho tu ngsiim kdäm bok sun kho kum mat thak ni ah nih msoon yah u. Hjok khah im nu angsiim ngsaih naak boka khaan su khotu ngsiim kdäm bok ah pät däk ni ah luh yah.
\k Khritjaan
(Ngshäe 26.28; 1.Peta 4.16) \t Khritjaan ti hin Booi Jeishüh-a hnu läk ktie sun pyen hlü ni.
\k Khrito \t Khrito tia kkhyü nglung hin Kärih-ea läk ni. Hepye läk üng Meishijah-a dä alang lang ni. Ti hlü ta Pangsiim noh ashü kyüa ah xü ksea thoon lü shi tui üng buui lü shang phuhlanga ah msoona kyak kti. Pangsiim noh Sangsiim Kphyüm üng ah kkhyaange jah kuum kyan kkhai tüüi lok kkhai ni tilü jah namtheh khoi kti. Asun kba jah kuum kyan kkhai sun Khrito ni tilü phi ah nih shui u ni.
\k Kkhaai kpeh \t Isare-ea kkhaai kpeh sun kyung kkhui üng ah nih pyaan u ni. Nih nih-e noh buh nih eia ng'yüia Isare-ea phäh kkhaai kpeh aktung boka ah nih eia kyak kti. Kyung kkhui sun tui üng kso ulü mling kkhüt kti lunga kkhaana ah nih kkyeng u ni. Ut üng ah nih pyaan kkhaai kkyeng naak phi vek kti ni.
\k Kkhaai phoom \t Kkhaai kpeh ah nih poh u üng kyung kkhui sun tui üng kso ulü ahin kkhaai phoom alääm sa ah nih kso be tü u. Asun üng ta kkhaai kso sun phoom lopyei kti.
\k Kkhaai phoom kka kkhaai kpeh ei naaka pooi \t Ahina pooi hin Phyong pooia dä ah nih jah poh yüm u ni. Jüdah-e Ekip pea kkhyüh ah nih shot lo vai u üng kkhaai kso sun üng kkhaai phoom kso lü aphoom lo vai sun am mtät ei khang ti ulüta kkhaai phoom akso kka-a kkhaai kpeh ei yah ktiea thoon lü asun ah nih shüüm naak bea kkhaai phoom kka kkhaai kpeh ei naak pooi poh ktie ni.
\k Kkhaan kho ngshä
(Ngshäe 12.6-11; Hepye 1.14) \t Kkhaan kho pea Pangsiima hlonga vek kti Pangsiima ngshäe ni. Ah nih-e hin kkhyaang nghngi siime am ni. U noh phi ah nih-e sun am nih jah hmuh khoh. Ah nih-e noh Pangsiima khuut poh lü Pangsiima kkhyaange sun jah mtät mshou ktie ni. Pangsiim noh ah nih-e sun ahun nghngih vei kkhyaangea veei jah tüüi lolü kkhyaang nghngi siim jah ngthuh ei shak kti ni. Asuna ksüün üng ta kkhyaange noh kkhaan kho ngshäe sun jah hmuh khoh ktie.
\k Kkhyaang mjü kse \t Isare kkhyaang mjü am nik kti kkhyaang mjü naküt hin Sangsiim noh kkhyaang mjü kse ati ni. Sangsiim kphyüm üng ta amjü kse-e hin Pangsiim üng am shääng ei u. Lüphi Booi Jeishüh-a thih naaka phäh kkhyaang mjü kse phi Pangsiim üng shääng ei lo ulü shaang ngsiim üng phi ngpüi lo khoh ktie ni.
\k Levih
(Hepye 7.5, 9.10; Malam Pyen 7.7) \t Levih hin Jakopa sa ngpyang xalei nghngih üng ka mat ni. Levih-a kkhyüh tui kyum lok kti abäng sun hjok khah im nua Pangsiima khuut poh kkhaiea Pangsiim noh ah jah xü ksea kkhyaange ni. Khotu ngsiim abäng phi Levih-a kkhyüh tui kyum lok ktie ni.
\k Loot
(Lükah 17.28-32; 2.Peta 2.7) \t Ah nih hin Apyahama ah be bea sa ni. Pangsiim noh Apyaham ah teng pea kkhyüh lü ah khü sun üng Loot jah ah kkyoong long phi Apyahama hlonga sit nghna ktie. Khanaan teng pe ah nih pha kon ua ta Loota kkyoong ta Sotom mlüh-a ve-ei vaai ktie ni. Sotom mlüh kkhyaange sun lääng lah lü mkhye mshoh kkhüt ktie. Asun üng ta Pangsiim noh Sotom mlüh sun ah msim kpyak vaia ah mkhyah lo ni. Lüphi Loot jah ah kkyoong long sun ah nih lät lang vaia jah msääi kkhai kkhaan kho ngshä xooi Pangsiim noh ah jah tüih ni.
\k Lu ngbün \t Lu ngbün mjü nghngih vek kti. 1.) Ahin lu ngbün hin shang phuhlanga ah thoon sun angshing ngte naaka kyak kti. Asuna lu ngbün sun aknung boka xüi üng pyaang ulü aphu kküüi lunge phi ngpüi ktie. 2.) Ngloon saam naak nglüng nglok ktiea phäh phi ngnääng lok kti ah nih mküüi mkhyah naak vai lu ngbün pyaang ktie. Asuna lu ngbün sun aphu kküüi thing hnah üng ah nih pyaan u ni.
\k Lung khuui msün hnün \t Isare kkhyaange noh yook sun mei üng msüm vai am thuum na u. Mdek sou ulü mdek üng phi am k'ut ei thuum u. Lung khuui nuea k'uma kyüng jah pyaang be tü ulü asuna kyünga kkhaana yook sun ah nih jah taak vaai u ni.
\k Malam Pyen \t Malam pyen ti hin Pangsiim noh ngooi khoa i hok kba thoon velok kkhai ati sun ah Mkhyangsiim üng shahma ngsiime üng jah kshing hmat shak ma lü jah kpyäu shak lü sa üng phi ah jah yuk shak ni. Kona Booi Jeishüh-a akläk Johaan üng Pangsiim noh akpäih naaka ksüün üng i ie thoon velok kkhai ati sun mhnüh mdan üng ah mhnüh mtheh ni. Asun kba ah mhnüh-e sun sa üng yuk shak lü asun hin Malam Pyen sa upa ngshui lok kti.
\k Manah kkhaai kpeh
(Johaan 6.31, 49; Hepye 9.4; Malam Pyen 2.17) \t Ahin Manah hin aksanga ta kkhaai kpeh am ni. Isare kkhyaange kho kum kphyü kip moa ah nih ngxo k'um u sun üng kyung saang sho nglin ulü am ng'yah. Asuna thoon lü kkhaai kpeh phi am poh ei khoh u. Asuna ksüün abäng sun üng Pangsiim noh Manah ni tia kkhaai üng Isare kkhyaange sun ah jah mbei ni. Ahin Manah hin Pangsiim noh ngooi lam tä lü kkhaan khoa kkhyüh ah kkhyaak kkhyaak lo ni. Isare kkhyaange noh angooi tä lü asun ah nih hooi ei u.
\k Meilik Sedek
(Hepye 5-7) \t Ah nih hin Apyahama kha üng anave soh ktia kkhyaang ni. Asuna kya lüphi Apyahama mjü ta am ni. Ah nih hin shang phuhlanga phi thoon lü kho tu ngsiima phi thoon kti ni. Apyaham noh ngshun poh lü ngnääng lü ah lo be sun üng Pangsiim noh Apyaham üng do kya naak ah peet vaia tä sham peet kti ni. Apyaham noh ngshun ah poh naaka ah yah loa külak khoh hat üng ka xa üng mat Meilik Sedek üng ah peet ni. Asuna thoon lü Meilik Sedek hin Pangsiim kshing hmat ktia kkhyaang ni ti sun nih kshing khoh ktie.
\k Mkhyangsiim \t Mkhyangsiim hin Pangsiima ngmüi mkhya-a thoon kti ni. Mkhyangsiim ni, Pa Pangsiim ni, Jeishüh Khrito ni, abäng hin amata thoon ktie ni. Mkhyangsiim hin Booi Jeishüh jum ei ktiea k'uma lut lü vek kti. Ah nih-a khuut poh akhäk ta ah nih Mkhyangsiim üng kkhyaange noh Sangsiima ti hlü jah Pangsiima mong sun hmu su ngjakya khoh ktie. Kona Pangsiima kkhyaange sun lam jah mshüüm ktia thoon kti. Mün sam kshe poh naak vai phi ah hiit jah pek kti.
\k Mneh kshe \t Sangsiima k'uma mneh kshe ti hin ah nih vun jah ah nih mti sha jah ei ok kti kyüh she kkhüt ktia mneh mnang nu ni. Asuna mneh kshe sun noh kkhyaang kse phi akjäa jah koh kaai ei ham kti. Asuna thoon lü Isare kkhyaang mat mat asuna mneh kshe noh ah poh-a athoon üng ah püi poea hlonga phi am ve yah ti. Mlüh k'um ngnam k'uma phi am ve yah ti. Pangsiima hmaai ma-a phi mneh kshe mneh kti ani üng am ngsiim ngsaih ktia ah nih ngngaih u.
\k Moshei \t Moshei hin Isare kkhyaangea ah nih khong mang akdäma thoon kti. Isare kkhyaange Ekip pea mpya-a kkhyüh lät lü Pangsiim noh ah jah peet Khanaan pe ah nih shääng van naak vai ua Pangsiim noh Moshei sun jah pä khong kkhaia ah xü kse ni. Pangsiim noh Moshei üng mün sam kshe kho hah pa poh kti. Pangsiim noh Isare kkhyaange üng ah jah läk lam hlü shak thuume phi Moshei üng jah pek kti. Pangsiim noh Moshei sun Shih Naai kho msuunga kaai shak lü kho mhnüüp kho vei pa ngsi ngjaang püi kti. Asun sun üng Isare kkhyaangea phäh thuume sun Moshei üng ah jah mtheh mkhyah ni. Aktung boka thuum xa sun Pangsiim noh lung pelep nghngih üng ah jah yuk.
\k Mürah
(Mate 2.11; Marküh 15.23; Malam Pyen 18.13) \t Mürah ti hin thing phu küüia kpyü üng ah nih piit pyaang u ni. Amshüüma ng'uui lü amshüüma aphu phi küüi kti. Jüdah kkhyaange noh ahin Mürah üng tuui haai phi piit pyaang be tü ktie. Kkhyaang mat mat noh asuna tuui sun ah ooka athoon üng ip om lo hlü pyei lü ah mshoh mhleei ei sun phi i nu am suun ei yah. Kona ah nih mkhyüh hlü yook phi Mürah üng hlu ulü ah nih mkhäh msih naak u ni.
\k Ngbom dung \t Ngbom dung hin nghjuun phunga thoon kti. Aktheih sun ngbom sa lü ngthei kti. Isare kkhyaange noh ah nih ngvoong k'uma sho nglin u lü akdo kuunga ah nih mdüh msah büh ten yah ni.
\k Ngbom tui \t Ngbom tui ti hin ngbom ktheih üng ah nih pyaan u ni. Aktheih sun leh lü atui shuui ulü asuna atui sun süm ulü ta asun üng jua kba velok kti. Kho hah ah nih ook u üng ta ah mih mpyui u ni.
\k Ngshäe
(Mate 10.1-4; Marküh 3.13-19; Lükah 6.12-16) \t Booi Jeishüh noh aksüka akläk xalei nghngih jah xü ma lü ah jah khü ni. Akläke sun Booi Jeishüh-a hlonga ve ulü akdoa Pangsiima mong jah msuuk mtheh kti. Kona ngshäa jah xüh lü jah tüüi hü lü kkhyaange jah msuuk mtheh hü shak kti. Booi Jeishüh thi lü ah thoh be kona ngshäe sun jum ei ktiea khong manga phi thoon lok ktie. Aksüka ah jah xü ngshä xalei nghngih-a thea ngshä akse phi veham ktie.
\k Noah
(Mate 24.37-38; Lükah 3.36, 17.26-27; Hepye 11.7) \t Atama kkhyüh akshoon kko üng Noah velok kti ni. Asuna kha sun üng kho mdek kkhyaang sa abäng sun lääng lah mkhye mshoh kkhüt ktie ni. Noah mat däk ni Pangsiim lei shong lü Pangsiima ti pyen ksang nak kti hin ave. Pangsiim noh kkhyaang nghngi siim abäng sun tui üng kho mdek läih shak lü ah jah msim kphyak vaia ah mkhyah lo hnüh ni. Asun üng ta Pangsiim noh Noah sun sham pha nu ah shak shak. Asuna sham pha-a k'uma Noah-a kkyoong long jah kkhyüng kshei kphyu kkha naküt anu jah apa siim angküüma ah jah luh shak. Kona Pangsiim noh käh shüüm hmuh vaia kho aak shak lü tui sun noh kho mdek sun läih lolü msuung k'hlüng nu phi lüüm-in ktia ta däm lo hnüh kti. Asun üng kho mdek kkhyaang sa abäng thi päih ktie. Noah jah ah kkyoong sun Pangsiim noh tui üng jah mhlät lü tuia kyeem lo be kona Noah-a kkhyüh tui kyum lok kti kkhyaang sae sun kho mdek abäng üng pung pyah lobe tü ktie.
\k Omeka
(Malam Pyen 1.8, 21.6, 22.13) \t Omeka hin Kärih-ea ah nih sa üng akpäih naak sa nglung ni. Asun kba ni Booi Jeishüh phi Omeka-a ah ngshui hin abäng naküta sut ei naaka athoona kba abäng naküta akpäih naaka phi thoon kti. Ah nih üng abäng naküt hin küm seei lok kti ti sun pyen hlü ni.
\k Pangsiim ngam püi mhnüüp \t Ahina mhnüüp hin Isare-e phäh ashü kyüa kho mhnüüpa thoon kti. Pangsiim noh ahina kho mdek sun kho mhnüüp kkhyuk mhnün mseng ma lü akkhyüh-a mhnüüp üng ngxü ngkou kti tia vek kti. Asuna thoon lü kkhyaang sa phi mhnüüp kkhyuk khüüi lü akkhyüh-a mhnüüp üng ngxü lü Pangsiim hjok khah yah vaia Pangsiim noh jah mkhyah peet kti. Lüphi Jüdah khong mange noh Pangsiim noh ah jah peeta thuumea thea Pangsiim ngam püi mhnüüp üng shääng ei kti thuum kho hah pa ah nih pät noh shoi bah be tü ham ktie. Asuna thoon lü Jeishüh noh Pangsiim ngam püi mhnüüp üng kkhyaange ah jah mya be shak sun käh hlü ei ulü thüi shei ktie.
\k Pangsiima pooie \t Jüdah kkhyaange noh akum tä lü Pangsiim üng shääng ei kti pooi pyang poh mshah ktie. Asun hin Pangsiima do kya naak jah Pangsiim noh i hlooka jah mpyeen msheei ei khoi kti ati sun ah nih shüüm naak be pooia thoon kti.
\k Pangsiima upa pe \t Pangsiima upa pe hin ahin kho mdek üng ka pe am ni. Kho mdek kkhaana vek kti ve soh naak hnün phi am ni. Pangsiima pe hin Pangsiim noh ah kkhyaangea shang phuhlanga thoon lü ah jah up sun pyen hlü ni. Pangsiim üm nalü ksang nak ktia kkhyaang naküt Pangsiima upa pe üng ngpüi ktie ni. Booi Jeishüh Khrito kho mdeka ah hmi lo kona Sangsiim üng Pangsiima pe phalo hnüh kti tilü ng'yuk kti ni. I lüni ti ta kkhyaange noh Booi Jeishüh-a ah jah msuh mtheh naak jah ah poh mshah üng Pangsiima mong shalü kshing hmat lok ktie. Asun üng kkhyaange noh Pangsiim sun shang phlanga dou daang lü ah nih ksang naküt ktiea ve naak naküt hin Pangsiima upa pe ni. Kona Booi Jeishüh Khrito ahina kho mdeka ah kum lo be tü üng ta Pangsiima upa pe hin küm seei ktia ngshing ngte lok kkhai ni.
\k Papu Lung
(Mate 1.11, 12, 17; Ngshäe 7.43; Malam Pyen 14.8) \t Papu Lung ti hin däm duh lü ngkhääng ngpaang ktia mlüh-a ngming ni. Ahlaan nu üng Papu Lung kkhyaange jah Isare Kkhyaange sun ngshun poh ulü Isare kkhyaange sun Papu Lunge noh ah nih jah nääng u. Isare kkhyaang kho hah-e sun ah nih jah mshih mpya naak vai jah seh ei ulü Papu Lung mlüh-a kho kum kkhyüh kip ah nih jah taak ei u ni. Malam Pyen sa up üng phi Papu Lung mlüh-a mong ng'yuk be tü kti. Asuna Papu Lung mlüh üng ka kkhyaange noh Pangsiim kpet mjak ktie ni. Malam Pyen sa üng Papu Lung mlüh ti hin Romah mlüh-a mong ah pyen hlüa kyak kti.
\k Paratih
(Lükah 23.43; 2.Korine 12.3; Malam Pyen 2.7) \t Paratih ti hlü ta ve-ei naphya kti sheen paai ktia ngvoong ni. Pangsiim noh Atam jah Eva aksüka ah jah taak naak Eten ngvoong sun Paratih-a phi ah nih shui u ni. Sangsiim Kthaai üng Paratih ti sun kkhaan kho pea mong sun pyen naak hlü ni.
\k Patiso \t Patiso Johaan noh kkhyaang kho hah pa Jotan mlik tuia k'uma patiso jah pek kti. Ah nih-a jah peet patiso ti hin kkhyaange ah nih mkhyea kkhyüh lü ah nih vuuk naak bea ngte naaka kyak kti. Booi Jeishüh noh phi ah nih jum ei lok ktie üng patiso ah nih jah peet vai ua ah nih-a ngshäe üng mkhyah lü ah jah sük hüt ni. Ahin patiso ta jum ei ktie ah nih mkhye üng ah nih vuuk bea thea Booi Jeishüh-a hnu läk hlü naaka mlung vek ktie tia ngte naaka kyak kti.
\k Pentekot
(Ngshäe 2.1, 20.16; 1.Korine 16.8) \t Pentekot pooi hin Isare kkhyaangea phäh aktung bok ah nih pooie üng pooi mata kyak kti. Pentekot ti hlü ta mhma kip ni. Phyong pooi poh ulü kho mhnüüp mhma kip asuum kona ahina Pentekot pooi poh be tü ktie. Ahina Pentekot pooi hin kyung saang ah nih aah angpääng kona pooi poh ulü Pangsiim ah nih mküüi mtou naaka pooi ni. Kona ahina pooi hin Pangsiim noh Shih Naai msuunga Moshei üng thuume ah jah peet sun ah nih shüüm naak bea phi kyak kti. Pentekot hin tuh-a ksüün Khritjaanea phäh ta Booi Jeishüh noh jum ei ktie üng aksük ksüka Mkhyangsiim buui lü ah jah peet sun shüüm naak bea kyak kti.
\k Phan Kinseng
(Mate 2.11; Malam Pyen 18.13) \t Phan Kinseng ti hin aphu küüi pi pi thing dunga kpyü üng ah nih pyaan u ni. Mei üng ah nih shi u üng ta ang'uui nua ng'uui lok kkhüt kti. Aphu phi küüi pi pi kti.
\k Pharishe \t Pharishe-e hin Jüdah kkhyaange üng ashü kyüa pati, kkhyaang päe ni. Ah nih nih-e hin sa ktheema thoon ktie. Sangsiim Kphyüm jah Pangsiim noh Moshei üng ah peet thuume sun asip neih kuunga kshing ktie ni. Asuna thuume sun kkhyaange üng phi jah msuuk mtheh be ktie. Lüphi Pangsiim noh ah jah peeta thuumea thea ah nih päta shoi bah thuum kho hah pa phi kkhyaange üng jah msuuk mtheh ham ktie. Asun kona ah nih pät noh ah nih pät mküüi mkhyah ulü sam sah ktie. Kkhyaange ta jah mdih mshuui ulü thoon ktie. Pangsiima thuum läk ktia hana som ulü ah nih mlung üng ta Pangsiim üng akthuuk nua vek ktie ni. Kona Pharishe-e noh Booi Jeishüh sun kpet mjak ulü ah nih hnim vaia seng kyam ktie.
\k Pharoh
(Ngshäe 7.10, 13.21; Romah-e 9.17; Hepye 11.24) \t Pharoh ti hin shang phuhlang kdäm ti hlü ni. Pharoh hin Ekip pea shang phuhlanga thoon kti.
\k Phyong pooi
(Mate 26.2, 5, 18, 19) \t Phyong pooi ah nih poh-a phäh Ekip pea kkhyüh mpya üng ah nih lät lang naak lo sun ah nih shüüm naak be u ni. Asun üng Pangsiim noh kkhaan kho ngshä tüüi lü Ekipea kkyoong long tä lü ah nih sa ngpyang aksük dä dä sun abänga ah jah hnim shak ni. Lüphi Pangsiim noh Isare kkhyaange üng im khu tä lü to sa hnim ulü toa thi sun mkota ktunge üng ah nih jeek vai ua ah jah mtheh ni. Kkhaan kho ngshä sun noh asuna toa thi sun hmu lüta im sun seh talü ah nih sa ngpyang phi am jah hnim. Asuna thoon lü Phyong pooi ah nih poh u sun üng Jüdah kkyoong long naküt sun noh to sa hnim ulü ayüma ei ok ktie ni.
\k Pilat booi \t Booi Jeishüh-a ah thih vaia ksüün üng Jüdah hne up kti Romah aso-yah booia thoon kti. Ah nih noh Romah ngtuk kpoh-e jah up lü si jaang khonga phi thoon lü kkhyaang ah hnim naak khoh-a ah aana phi vek kti ni.
\k Sangsiim ktheem \t Sangsiim ktheeme noh Sangsiim kphyüm jah Pangsiim noh Moshei üng ah peeta thuume sun asip neih kuunga ngthei ngthang ulü kshing hmat kkhüt ktie. Akläke jah mkhääm ulü Pangsiima thuum jah msuh mtheh ktie. Kona hjok khah im nua phi kkhyaange üng Pangsiima thuum jah msuuk mtheh ktie.
\k Sangsiim ngthei naak kyong \t Isare teng pe abäng üng ngnam naküt mlüh naküta Sangsiim ngthei naak kyong vek kti. Asu su Pangsiim ngam püi mhnüüp üng aktung boka Jüdah kkhyaange ngkhääm lok ktie. Asun üng Sangsiim Kphyüm phat ulü Sangsiim phi ngthei ktie. Kona ng'äi msuuk lü Pangsiim hjok khah ktie. Kona Sangsiim kyong sun si jaang luuma phi shum ei ham ktie ni.
\k Satüke \t Satüke-e phi Jüdah kkhyaang üng ashü kyüa pati kkhyaang päe ni. Ah nih-e noh phi kkhyaange üng Pangsiima thuum jah Jüdah-ea thuum seen jah msuuk mtheh ktie. Satüke jah Pharishe-e sun anghläia ngsuh ngkaih lü ngvo thak thak ktie. I lü ni ti ta kkhyaang hin nih thih kona nih xüng lo be ham kkhaie ati sun Pharishe-e noh jum ei ulü Satüke-e noh ta am jum ei u.
\k Sha nghngü kshaaü
(Mate 3.4; Marküh 10.25; Lükah 18.25) \t Ahin sha nghngü kshaaü hin ngshea kthaka däm kkhüt kti ni. Kkhyaange noh ah nih ngsum naak vai ah nih shum eia kkhyüng ksheia kyak kti. Külak phi ah nih püih shak u. Kona ah mu phi jih-a ah nih tah ei u ni.
\k Shahma ngsiim \t Pangsiim noh ah Mkhyangsiim üng shahma ngsiim sun ngthuh ngmin ei püi kti. Pangsiima veei ah nih ngjaaka kkhyü sun kkhyaangea veei kpyaü be ktie. Pangsiim noh ngooia i hok kba thoon velok kkhai ati sun shahma ngsiimea kkhyüh lü kkhyaangea üng jah kshing shak kti. Ahlaan üng Pangsiim noh shahma ngsiim kho hah pa kkhyaangea veei jah tüüi lok kti. Jah kuum kyan kkhai Khrito ah tüih lo vaia mong ni, ah nih ah lo sun üng i poh kkhai, i hok kba thoon vek kkhai ti naküt sun Pangsiim noh shahma ngsiime üng ah kkhyaang mjüe sun jah kshing shak kti.
\k Shama Rih
(Johaan 4.1-41) \t Shama Rih hin Isare teng pea ka tui khyong mat ni. Shama Rih kkhyaange hin Jüdah kkhyaang ksange am ni. Ahlaan nu üng ah nih nih-e noh Jüdah mjü am nik kti nghnu mie jah kkhyu nak ktie. Asuna kya lü Jüdah kkhyaang ksange noh ah nih nih-e sun ah nih jah mdih mshuui u ni.
\k Shamui Lah
(Ngshäe 3.24, 13.20; Hepye 11.32) \t Shamui Lah hin shahma ngsiim akdäma thoon kti. Isare kkhyaangea khong manga phi thoon kti ni. Davit hin Isare kkhyaangea shang phuhlanga thoon kti tia ngshing ngte naaka Pangsiim noh Shamui Lah xüh lü Davit sun shi tui üng ah buih shak ni.
\k Shatan yaai pa \t Shatan hin ahlaan nu üng aktheem bok jah angtou ngtaai bok kkhaan kho ngshäa thoon lü Pangsiima hlonga ve-ei khoi kti. Kona Pangsiima hnün üng ve vai tääng lolü Pangsiim kpet mjak lok kti. Asun üng ta Pangsiim noh ah nih sun kkhaan khoa kkhyüh kshät lü kho mdeka ah kkhyaak-in lo ni. Shatan noh Pangsiim ah kpet mjak lo sun üng kkhaan kho ngshä kho hah pa phi ngpüi lo nghna ktie. Asune phi Shatana dä kho mdeka phalo lü kho yaaia thoon lok ktie ni. Shatan hin kho yaaiea khong manga thoon lü Pangsiima ye kdäma thoon kti. Ah nih noh kkhyaang sae sun jah mhleei mhlak lü mkhye ah nih poh mshah vai ua phi anghläia jah hlo hleep kti.
\k Shion
(Mate 21.5; Johaan 12.15; Romah-e 9.33, 11.26) \t Shion msuung hin Jeirüh Shalem mlüh ah nih shak naak ua msuung ni. Ahina msuunga kkhaana hjok khah im nu phi sha ulü Jeirüh Shalem mlüh-a angsiim ngsaih naak boka hnün phi vek kti ni. Sangsiim üng Shion msuunga mong ng'yuk kti hin ahun nghngih vei ta Pangsiima ve naak ni ti hlüa kyak kti.
\k Sholoh Mong
(Mate 1.6-7, 6.29; Lükah 11.31, 12.27; Ngshäe 7.47) \t Sholoh Mong hin shang phuhlang Davita sa ngpyanga thoon kti. Ah nih hin däm duh kkhüt ktia shang phuhlanga thoon lok kti. Pangsiim noh däm duh kti pum ngyam jah amshüüma xüi ngui külak khoh theem phi ah peet ni. Sholoh Mong noh aksük dä däa hjok khah im nu sha ma kti ni.
\k Sotom
(Mate 10.15, 11.23-24; Lükah 17.29; Malam Pyen 11.8) \t Sotom hin Loota ve naaka mlüh ni. Sotom mlüh-a peia Komo Rah mlüh vek kti. Sotom jah Komo Rah mlüh-a ka kkhyaange hin lääng lah lü mkhye mshoh kkhüt ktie ni. Asuna thoon lü Pangsiim noh kkhaan khoa kkhyüh mei kkhya lolü asuna mlüh xooi sun ah jah msim kpyak ni.
\k Thuum \t Sangsiim üng ng'yuk kti thuume hin Isare kkhyaange noh ah nih läk vaia Pangsiim noh Moshei üng ah peeta thuume sun pyen hlü ni.
\k To
(Johaan 10.1-30) \t To hin me teh lok kti. Ah nih-a ve soh ta me üng am täng. Ah nih noh poh mshah hlü kti ah ye am shung khaam ei be thei. Hnip hnooi lü jen ktia kkhyüng kshei ni. Kona to sun apä amaka vek ktie. Ah nih mu phi shah pyei lü shaaü kti. Isare kkhyaange noh to kho hah msah ei ktie. Toa sha sun ei lü ah mu phi jih amjü mjüa tak ei ktie. Patiso Johaan noh Booi Jeishüh sun Pangsiima toa ah shui ni. (Johaan 1.29, 36) I lü ni ti ta Jüdah kkhyaange noh Pangsiima thuum lüüm kkaan lü ah nih mkhye mshoh-a athoon üng mkhye üng ah nih lät vaia to sa üng khah yah ktie. Asun kba to sa sun mkhye poh ktia ksah-a thi yah kti. To sa-a thi üng mkhye poh ktia kkhyaang sun Pangsiima ma-a ngsiim ngsaih lobe kti. Asuna ng'yüia kkhyaang sa naküt noh mkhye mhlät naak yah vaia kkhyaanga mkhyea phäh Booi Jeishüh noh ah shak sun khah naaka ah peet ni. Asuna thoon lü Booi Jeishüh sun Pangsiima to sa-a ngshui kti.
\k Vun moih \t Vun moih ti hin kpa mia khyüi shoa ah vun mdong ah nih moih bät sun pyen hlü ni. Jüdah kkhyaange noh ah nih sa ngpyang sun ah hmi loa kkhyüh mhnüüp kkhyet asuum naaka mhnüüp üng asun kba kpa mi sa sun vun moih ah nih poh peeta thuum vek kti. Asuna vun moih sun Jüdah kkhyaang ksanga ngshing ngte naak ni. Pangsiim noh Apyaham üng Isak am ah sa naak hama kkhyüh lü ah nih-a kkhyüh tui kyum lok kti ah tu sa kshoon kbang üng vun moih ah jah poh peet vaia ah mtheh ni.
\k Yook piit pyaang naak \t Isare kkhyaange noh thi lok kti ave üng angshenga ah nih mkhyüh yah u ni. Ah nih mkhyüh hlaan su phi käh angthuung vaia aphu kküüi thing mpyü üng ah nih pyaan Phan Kinseng jah Mürah ang'uui jah ang'uui amjü mjü üng hlu ulü jih üng ah nih hloop u ni.