PHUNGTANGBYA
Proverbs
Phungtangbya ccauh hynh beiknaw lante thuasah, ziazae lante thuasah ccangpyanaw hae kha pydete byaphung te phungtangbya lang a ccakhung hae paw nynh thua. Alunghua tuh nin takyh ah hiinnaw kya ah tung oh paw te asekuhpaw ccangpyanaw nynh thua. “Bawipaw rawrinaw tuh hawnaw athonaw nynh thua,” (1.7) cikuhpaw kyate tho zah beiknaw lante ziazae kong kyalya thua leite mawtemaw nyku lanpaw hiinzia te ozia hoypaw kong kha mah a ho. Ahawpaw ccungccaw nynh byathan ccangkhakheit a tung lanze pawtemou rya a lah cih cipaw kong kha dyntarawpaw a byaphung hae patae mangte a ccangpyapaw hynh do lanze, langmawlya e Israel ccangpahtu hae hawnaw kha muih kho athua. E bya hae abang tuh innbyn ccuepekunaw te sekuh zah abang tuh kungkunaw kya ccuepekunaw te asekuh. Abang tuh ccungccaw zapi laku kya pawtemou um lan cipaw kong thua zah, abang tuh mawtemaw sungku kho ahonaw kong nynh thua. Zakawsangsakunaw, ngaesangnaw, ryachi hae sawtuanaw te ruiban hae tungvaw lungzinaw kong kha patae a ho.
1
1 Israel siapharan, David ccapaw Solomon phungtangbya:
ByalaanmawRef 1.1: 1Si 4.32
2 Hawnaw te thuiheinaw kong
ccangkunaw hanlan,
akhupaw bya kha nythyanaw hanlan,
3 dingnaw, byading te
laesah leinaw hanlan te
4 tuanaw a zya hae paw kha hawnaw,
mino hae kha nynaw te tuathyanaw
ccangpya khylan nynh thua.
5 A haw hae paw nynh mah
thae hae sah lah, houh haw hae sah,
a thya hae paw nynh
thyanaw houh mue hae sah,
6 phungtangbya te tousenaw bya kha thuasah,
mihaw hae bya te
mih bya akhupaw kha thuasah
a thaethya nawlan hae nynh thua.
7 Bawipaw rawrinaw tuh
hawnaw athonaw nynh thua;
mingaee hae nynh tuh hawnaw te
thuiheinaw kha pawlangria khyh hae.
Ruiban Hoy leipaw RaeringkunawRef 1.7: Job 28.28; Sam 111.10; Ptb 9.10
8 Ka ccaaw, na paaw thuiheinaw kha ngae lah,
na nung ccangpyanaw kha vua nan;
9 pawccecize tuh-e hae tuh na lu hanlan
apuithyapaw pungde athua cih zah,
na nging hanlan si alungmung athua cih.
10 Ka ccaaw, misei hae nynh ae soih hae ze,
la oupah nan hae.
11 Minmin nynh, “Kae kya cceihbua,
ccungccaw chia lan buhkhaw oh sih;
seinaw a hoi lei hae paw kha
akonglang um leite buhkhawte zia oh sih;
12 Michi khua nynh a hiin pite
mih pyn balynte
ccungccaw a laang hae hawte,
Hunghua lungkhu lang
accah hae paw hawte po laang oh sih.
13 Aphutepaw uccaw hae balyn kha
luade lan zah, ah inn hae kha
luadepaw uccaw te phe biasah lan.
14 Kae kya yn mungkuh bua;
phuabu ccangkheit kha
hoibung lan,” a ci hae ze,
15 ka ccaaw, minmin kya
la cceihbua nan,
mih laanpi kha la sihaekuh;
16 pawccecize mih ccu tuh
hoyleinaw kalan khe ccue zah,
ccungccaw chia lan mih thyrang.
17 Pavaw muihnaw kaang kya
nungpyapaw loohtoi tuh alakaw;
18 thuasalama ccungccaw hoylei hae paw nynh
mimaw te mimaw kha
chiaku lan a buhkhawku hae!
mih hiinnaw kha zosaku lan
a buhkhawku hae.
19 Muenaw elang a karankuh
hae paw laanpi tuh tuhcite nynh athua;
tuh-e nynh mimaw hiinnaw kha a zosah.
Hawnaw nynh Kokunaw
20 Hawnaw nynh laanpi kyakhe a sia;
khualae lungkhu khe a roi kha a saw.Ref 1.20-21: Ptb 8.1-3
21 Ccungccaw asuh huanaw laanpi kyakhe a sia;
khualae teenaw koikua hae kyakhe bya a ho:
22 “Pou mingaee hae,
hohseciamou na ngaee ung cih oh?
Ccungccaw a sarya hae paw nynh
ccungccaw saryanaw kya
hohseciamou mih lungrythuakhaekuh
ung cih zah,
mingaee hae nynh hawnaw kha
hohseciamou a hua ung cih hae?
23 Ka thuiheinaw bya hynh ngae oh;
ka tuanaw kha kae pya cih oh;
ka bya kha kae nysah cih oh.
24 Kae ko oh zah na ei keiccu oh ze thuasah,
ka kuih ka dyng zah hum nynh sanmah
pawlang na ria khyh oh keiccu thuasah,
25 tuanaw hoypaw kae pya oh paw
balyn kha pawlangria leite,
ka thuiheinaw kha
na ngae khyh oh keiccu thuasah
26 vawsawnaw na tung oh ze
kae nuinseru cih oh;
rinaw nynh ae thuanua oh ze
kae sarya cih oh,
27 vawsawnaw nynh khise hawte thuasah,
rinaw nynh khiccung hawte thuasah
ae thuanua oh zah,
vawsawnaw te lungriathaenaw nynh
he ae thuanua oh te, kae sarya cih oh.
28 Tuinte tuh minmin nynh yn ko cih hae,
thuasalama ka oi vae lan khyh hae;
thawte yn ccung cih hae,
thuasalama yn muih lan khyh hae.
29 Minmin nynh nythyanaw kha hua hae zah,
Bawipaw rawrinaw kha pokuh khyh hae,
30 ka pya hae paw tuanaw hoypaw kha
lawku leite, ka thuiheinaw balyn kha
pawlangria khyh hae,
31 tukeiccuze mih cyisahnaw athae kha
a ae cih hae zah
ahoy leipaw mih tuakunaw khate
phe a byn cih hae.
32 Pawccecize tuanaw a zya hae paw tuh
laanpi a me keiccu hae ze chih hae zah,
mingaee hae tuh a sawphahkunaw hae kha nynh
mimaw kha a ro hae;
33 thuasalama ka bya a ngae hae paw tuh
a khyn cih hae zah,
thinphang leite hiinhoyte