DANIEL
(The Book of Daniel)
Thupatna
Daniel Laibu pen Jew mite in bawlsiatna le netniamna nakpitakin a thuak laitakin a kigelh ahi hi. A laigelh pa in tangthu a tuamtuamte le maangmuhnate zangin amau a su gawp mite Pasian in suniamin Pasian’ mite nidang mah bangin liankik ding hi, ci-in a lametna tawh ama huna mite a hanthawn ahi hi. Hih laibu khen nihin kikhen a, tuate in:
1. Sala a om Daniel le a lawmte pawlkhat in Pasian a upna le ama thu a manna uh hangin a galte uh tungah gualzo uh hi, cihna thu ahi hi. Hih thute pen Babylon kumpi le Persia kumpite’ uk hun laitakin a piang thu ahi hi.
2. Kumpi tampite, Babylon kumpi a kipan a banbanin a khanna le a kiatna le amau a bawlsia dawibia mite a pukna ding le Pasian’ mite a gualzawhna ding thu Daniel in maang a tuamtuam a muhnate lim a tuamtuam tawh a genna ahi hi.
1
Daniel le A Lawmte’ Laisiamna
Judah kumpipa Jehoiakim kumpi a suah zawh a kum thumna kumin, Babylon kumpipa Nebukhadnezzar in Jerusalem khuapi simin a umcih hi.Ref 1:1 2Kum 24:1; 2Khang 36:5-7. Topa in kumpi Jehoiakim le biakinnpi na manphate kumpi Nebukhadnezzar a mansak hi. Amah in a mi matte Babylon gam ama pasian biakinn-ah paipih a, na manpha a matte sumkoihna inn-ah a koih hi. Kumpipa in Israel salte sunga kumpi nam le milian namte lak pan mi pawlkhat a teel khia dingin innsungmaang lian pen Ashpenaz thu a pia hi. Tua mite, kumpi innsunga nasem siamte a suah theih nadingun a melhoih, pumpi tung poina a nei lo, a navak, hoihtakin pilna a kisinsak, na a thei baih, a lungsim navak ngentang ding ahi hi. Ashpenaz in amaute Babylon lai le a pau a hilh ding ahi hi.Ref 1:2-4 2Kum 20:17-18; 24:10-16; 2Khang 36:10; Isa 39:7-8. Amaute pen kumpi innsunga nasem dangte mah bangin nisimin an le leenggahzu tawh a vak dingin kumpipa in thu a pia hi. Tua bangin kum thum sung sinna a neih khit uh ciangin kumpipa mai-ah amaute a kilakkik ding uh ahi hi. Tua bangin a kiteelte, Judah mite vive hi a, Daniel, Hananiah, Mishael le Azariah-te ahi uh hi. Innsungmaang lian penpa in amaute min thak phuah a, Daniel’ min dingin Belteshazzar, Hananiah’ min dingin Shadrak, Mishael’ min dingin Meshak, Azariah’ min dingin Abednego a phuak hi.
Daniel in kumpi innsunga an le leenggahzu tawh a pumpi a thanghuaisak loh nadingin a lungsim a khensat hi. Amah in innsungmaang lian pen Ashpenaz kiangah tua bang an a kipiak loh nadingin a ngen zaw hi. Tua ciangin Pasian in Daniel tungah Ashpenaz in ngaihsut siamna a neih theih nadingin a bawlsak hi. 10 Ahih hangin Ashpenaz in Daniel kiangah, “Kumpipa in na annek ding uh le na dawn ding uh sehsa-in nei khinzo ahih ciangin, khangno dangte ban zo kei kha zenzen leteh a hong thah ding ka lau hi,” a ci hi. 11 Tua ciangin Daniel zong Ashpenaz in amah le adang thumte a cing dingin a koihpa kiangah a pai hi. 12 Amah in, “Ni sawm sung hong ze-etin, anteh bek hong nesak inla, tui bek hong dawnsak in. 13 Tua ciangin kumpipa’ an a ne khangnote tawh hong enkak khawm inla, nong muhna bangbangin thu khenta in,” a ci hi. 14 Amah in amau’ ngetna bang mangin ni sawm sung ze-et dingin a thukim hi. 15 Ni sawm a cin khit ciangin amaute pen kumpi an nete sangin cidam zaw uh a, a ci a sa uh a hoih zaw hi. 16 Tua ciangin a cing pa in kumpi an le leenggahzu pia loin amaute anteh an a pia hi.
17 Pasian in tua khangno lite lai theih siamna le pilna thukte a pia hi. Daniel pen maangmuhna le mangkhiat siamna a pia hi. 18 Kumpipa’ sehsa kum thum a cin khit ciangin Ashpenaz in khangnote khempeuh kumpipa kiangah a paipih hi. 19 Kumpipa in amaute khempeuh hopih a, Daniel, Hananiah, Mishael le Azariah-te adang teng khempeuh sangin a hoih zawk tuanlam uh a mu hi. Tua ahih ciangin kumpi inn-a vaihawm ulian pawl a suak uh hi. 20 Kumpipa in bangbang thuhaksa nono a dot hangin, hih mi lite pen ama gam sung khempeuha mitphial siamte le aisan theite khempeuh sangin a zah sawmin a siam zawk lam uh a mu hi. 21 Sairas, Babylon kumpi a suah hun dong, kumpi inn-ah Daniel omto paisuak hi.