JOHAN
Laikuat Pakhatnak
Johan laikuat pakhat, pahnih leh pathum hi Zapi Laikuat a pali, panga leh paruknak an ii. Hih Johan laikuat an pathum hi bulcece ih ruah khawh an i thok nain pehtlaitia ih ruah a Žha kau. An pathum ceu hman iloin ThuthangŽha Johan rum khaw pehtlaitia ih ruah an Žul.
A Ngantu, Ngan Kum leh Ngannak Hmun. ThuthangŽha Johan ngantu hi kaizul Johan iklole Upa Johan ik zum a om veve ti a i rom. An pahnih an pehtlaihtiak ahcun, pakhatkhat cu an i kau thok – kaizul Johan ni auh in Upa Johan ni a ngan tiah zum khawh a ii. Kaizul ih tiah loin Upa Johan ni amahte cu a ngan lei lo. ThuthangŽha Johan an rel nain an zumnak leh an iknak a fiangtia cuang lo tupawl hemih ngan Žhan mi a ik ruangah AD 100 hlan ahcun a i thiam thok lo. Cun AD 100 hnuk hladeuh ah khaw a i thok lo, AD 110 hrialkam, a netatleng acu hrawng ik hoih zum a ii. A Ngannak hmun khaw ThuthangŽha Johan ngannak hmun zum a iknak Efesa khua ik ni a hoih tleng.
A Ngansannak leh a Tumtahmi. Zirhtusualle ni, anmah cu mi “tlamtling,” Pathian “tiah ce,” “khuatle sungih om,” leh mi pacepawl vanin phunce ah ruat tia in (1:5-8, 10; 2:4, 9; 4:1, 8), hi vulei parih Khristian nunzia zaraan hi cu anmah caah i ti lo phun in an sim (3:7-12; 4:20). Jesuh cu minung ngaingai a i lo, minung ‘mang a ti’ tiah an ti. Curuangah an min hi “mang a ti ti tule” tiah kawh an ii. “Khrih” timi Pathian iknak cu Jesuh tihnim lio ah khin a sungah a lut nain thinglamtah ih an khentar hlante ah a suakta, an ti. Johan ni acupawl alnak dingah leh Khrih-raltule an ik sawn zia fiansak a daw(2:18-27; 4:1-3, 15; 5:1-5, 10-12, 6-7). Bupi suahtak, anmah ceu thliartiak. thlaraumi ce phun ih om an dawt ruangah hmuhkhawhmi ulenaupawl hman daw lo ih mi zuangta ni Pathian cu an daw taktak thiam thok lo; zumtu taktak ni cu Dawtnak a i mi Pathian ih zia an keng thok a ti (2:28-4:21).
A Thupithlurpawl. (1) Sual ngei tilo ih ruahtiak vanin sualnak tiahtia in Pathian hemih phuan tiak ah ngaidam conak a i sawn(1:8-9); (2) Hmuhtuaknak hleice ngei ih zaktiak cu a sual lo nain, zumtu pace nautatih suahtak khaihnak, khuamaw ziaza kennak mithlak loin, khuatle ziaza mi a ken sak (1:5-7), icatile Pathian cu ceunak a ii; (3) Zumnak hmaan ik leh iklo hniksaknak cu hi vulei thil hiarnak dungtunin, Pathian ih midawt zia lansaknak a imi Jesuh mangin farah te hman hei daw ih nun a ii(2:1-17; 3:11-24; 4:1-21). Ahman leh ahmanlo Žhen khawh hleiah ahmaanmi zum leh pon thok; (4) Zirhtusualle ih thu zum leh cangngaih thok i loin(2:18-29), Zirhtu Thlarau ih thu sawn ngaih a Žul; Pathian ih hrinmi tiale an ik rom ruangah, Khrih sungih Pathian dawtnak tiahthiamin daw tia ih Pathian zia lansak ding (3:1-4:21); (5) Sual leh vuleipi neh dingah cun Jesuh ih minung ik taktak zia leh a thih taktak zia zum a ii (5:1-12). Sual nun ih keelzo berboin, Pathian hrinmi iklo lamlansak lo ding(3:9-10; 5:19-19). Pathian hrinmi cu an thlacam a hlusuak(3:20-24; 5:14-15) nain thihnak lam zulhŽhan khawh a ii ih ralrin a Žul, a ti (5:16-17).
1
(Joh 1:1-5)
A hramthawh in a omta ih, kan zak rommi, kan mit in kan hmuh rommi, kan zoh romih kan kut in kan tham rommi, nunnak Thu rum a pehtlaitiami cu nan hemah kan than. Ahi nunnak hi phuanlan a ii, culeh kan hmu romih kan simphuang. Pa rum a omta mi leh kan hemih phuanlanmi kumkhua nunnak cu nan hemah kan than. Kan hmuh rommi leh kan zak rommi nan hemih kan than hi kanmah rum pawlkomnak nan ngeih nak dingah a ii; culeh kan pawlkomnak cu Pa leh a Tiapa Jesuh Khrih rum a i taktak. Hi thilpawl kan ngan hi kan lungawinak a tlamtlin nak dingah a ii.
Pathian cu ceunak a ii ih a sungah mawtnak a om hrimhrim lo, timi hi a hemin kan zak rommi leh nan hemih kan simthanmi thuthang cu a ii. Mawtnak sungah bualleng rero hratin amah rum pawlkomnak kan ngei kan ti Žung ahcun thulo kan puah ih ahmaanmi kan vua lo; ihmansela amah hrimhrim cu ceunak a ik mangin ceunak sungih kan buallen ahcun pakhat leh pakhat kan pawlkomtia ih a Tiapa Jesuh ih thisan ni kan sualnak zate in a man thian sak. Sualnak kan ngei lo kan ti ahcun kanmah leh kanmah kan deutia ih thutak cu kan sungah a om lo. Kan sualnakpawl kan phuan ahcun, zumtlak leh a dingfelmi amah ni kan sualnakpawl man ngaidamin dingfel lonak hmawhhmawh in a man thiansak thok. 10 Kan sual ta lo kan ti ahcun amah cu thulopuah ah kan cansakih, kan sungah a thu a om lo.